De Weg naar Net Zero
Steeds vaker horen we "Net Zero" of "netto nul" in het nieuws. Landen en zelfs bedrijven over de hele wereld doen beloftes om mee te doen aan de "race naar nul" - maar wat betekent dat eigenlijk?
Wat betekent net zero?
Steeds vaker horen we "Net Zero" of "netto nul" in het nieuws. Landen en zelfs bedrijven over de hele wereld doen beloftes om mee te doen aan de "race naar nul" - maar wat betekent dat eigenlijk?
Eerst moeten we beginnen met de nodige basiskennis: de manier waarop CO2 zich over de aarde verplaatst, staat bekend als de koolstofcyclus. Deze bestaat uit bronnen die CO2 uitstoten en zogenaamde "carbon sinks", of koolstofputten - alles wat meer CO2 absorbeert dan het afgeeft (denk aan planten, de oceaan en de bodem).
Het systeem heeft zichzelf altijd in evenwicht gehouden, maar door menselijk toedoen is de cyclus verstoord.
Door onze activiteiten is er een onevenwicht ontstaan tussen de hoeveelheid broeikasgassen die in de atmosfeer terechtkomt en de hoeveelheid CO2 die door onze natuurlijke putten kan worden geabsorbeerd.
Dit heeft geleid tot een netto-accumulatie van broeikasgassen in de atmosfeer, waardoor onze planeet opwarmt en de antropogene klimaatverandering in de hand wordt gewerkt.
Om de opwarming te stoppen moeten we een evenwicht bereiken tussen onze emissies en verwijderingen. Een toestand die bekend staat als net zero-uitstoot.
Waarom is net zero belangrijk?
We bevinden ons in een kritieke fase waarin we het delicate evenwicht van de koolstofcyclus op aarde moeten herstellen.
Dit moet op tijd gebeuren om de opwarming van de aarde tot ruim onder de 2°C te beperken - maar in een wereld die draait op vliegtuigen, goedkope goederen en internationale productie, is dat makkelijker gezegd dan gedaan.
Wij zijn getuige van een toename van zowel de frequentie als de ernst van klimaatgerelateerde rampen, alsook van het begin van permanente veranderingen van onze omgeving.
Dan hebben we "tipping points" of omslagpunten - een kritische drempel die, wanneer hij wordt overschreden, leidt tot grote en vaak onomkeerbare veranderingen in de toestand van het systeem. Zo zullen we getuige zijn van het permanent smelten van de Groenlandse ijskappen, en het verdwijnen daarvan zal leiden tot een stijging van de zeespiegel.
Kortom, terugkoppelingen en kantelpunten zorgen voor een versnelling van de klok in onze race naar nul.
Deze milieucrisis is ook een humanitaire crisis van de eerste orde. Terwijl de armste landen het minst hebben gedaan om het klimaat te veranderen, dragen zij de grootste gevolgen van klimaatverandering. Dodelijke hittegolven, droogtes, stormen en overstromingen treffen deze gebieden het hardst en maken sommige plaatsen onleefbaar. In Madagaskar bijvoorbeeld is voor het eerst ter wereld sprake van hongersnood ten gevolge van klimaatverandering en komen enkele van de eerste golven van klimaatveranderingsvluchtelingen naar onze kusten.
In de rapporten van de IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change) worden de mogelijke milieugevolgen beschreven van het niet CO2-vrij maken van de wereldeconomie tegen het midden van de eeuw. We weten dat de temperatuur op aarde onder de 1,5 °C moet blijven, willen we de ergste gevolgen van de klimaatverandering voorkomen. Zonder drastische maatregelen om de uitstoot terug te dringen, zal de mondiale temperatuur volgens de laatste schattingen tegen 2100 met 2,5 °C tot 4,5 °C zijn gestegen.
De reductie van emissies
We moeten dus stoppen met het op de spits drijven van de delicate CO2-balans. We weten dat net zero onze beste kans is op een duurzame toekomst en, of we het leuk vinden of niet, die toekomst ligt niet in eindige fossiele brandstoffen.
Energie, voedselproductie/landgebruik, industrie, vervoer en bouw zijn allemaal belangrijke bronnen van emissies. Elk van deze bronnen moet worden hervormd: zo moeten we energie-efficiëntere huizen bouwen, andere landbouwmethoden toepassen, efficiënter met voedsel omgaan om verspilling tegen te gaan, onze elektriciteitssystemen elektrificeren en onze netwerken verbeteren, investeren in hernieuwbare energie, en ons inspannen om minder vlees te eten.
Er is geen tekort aan ideeën, maar wel aan wilskracht. Een systeemverandering als deze vereist dat regeringen nieuw beleid schrijven, kijken naar wat ze subsidiëren, belasten en waar ze regels opleggen - en waar niet.
De wereld moet de uitstoot van broeikasgassen in de komende acht jaar bijna halveren om tegen 2050 een netto-uitstoot van nul te bereiken. Om dit te bereiken, moeten bedrijven, beleidsmakers en consumenten de uitdaging bewust aangaan.
De aanpak van negatieve emissies
Zelfs als we erin slagen de emissies terug te dringen, kunnen we het daar niet bij laten: de CO2 in de atmosfeer zal niet snel genoeg terugkeren naar pre-industriële niveaus. We moeten daarom emissies uit de lucht halen - wat lastiger is - en niet op kleine schaal. Dit betekent dat we miljarden tonnen CO2 per jaar moeten verwijderen om een net zero-toekomst te bereiken.
Naar schatting absorberen onze oceanen 40% van de CO2-uitstoot - de natuur doet al veel van het zware werk, maar naarmate de temperaturen veranderen, zal ook het vermogen van onze koolstofputten om dit vitale werk te doen, afnemen.
Om de CO2-niveaus omlaag te brengen, moeten we onze koolstofputten ondersteunen en beschermen, en nieuwe putten creëren. Dit kan inhouden dat er beschermingsmaatregelen moeten worden genomen om te voorkomen dat grote bossen worden gekapt en dat kustecosystemen (kustlijnen, moerassen, drasgebieden) worden aangetast.
Naast het nemen van genoemde beschermingsmaatregelen moeten we onze CO2-putten uitbreiden door bijvoorbeeld het herstellen van bossen, het verbeteren van de opslag van CO2 in de bodem door duurzamere landbouwpraktijken en het kweken van meer koraalriffen.
De samenleving kijkt ook naar een door de mens gecreëerde aanpak. Veel bedrijven werken aan manieren om CO2 op te vangen en permanent ondergronds op te slaan, het zogenaamde “carbon capture and storage”, maar dat is op dit moment duur en beperkt en het is niet voor alle broeikasgassen geschikt.
Hoeveel broeikasgassen er moeten worden verwijderd, zal uiteindelijk afhangen van hoeveel we kunnen reduceren.
Net-zero-doelstellingen realiseren
Er wordt niet snel genoeg actie ondernomen en daarom wordt er gesproken over de "race" naar net zero.
Landen doen openbare beloftes: Amerika en de EU streven naar een netto-nuldoelstelling voor 2050 en China heeft 2060 toegezegd. Hoewel doelstellingen belangrijk zijn om ons samen te brengen en richting te geven aan beleidsbeslissingen, kunnen we het ons niet veroorloven doelstellingen te verwarren met garanties.
Er zijn honderden oplossingen voor klimaatverandering, veel meer dan wat hier is besproken, maar er moet een wil zijn en financiering om ze te onderzoeken.
De reis naar net zero zal evenzeer een revolutie in onze technologie zijn, als een revolutie van onze mentaliteit. Deze race zal elke regering, elke economie, en ons allemaal betrekken om de manier waarop we dingen doen te veranderen. Of u nu een consument, een grote of kleine ondernemer, of een beleidsmaker bent, ieder van ons kan, en moet, de zaak vooruit helpen.
Wat kan uw organisatie doen?
Voor een bedrijf dat aan zijn duurzaamheidsreis wil beginnen, kan het verstandig zijn deskundige begeleiding te zoeken, omdat een klimaatstrategie zowel op nauwkeurige als transparante wijze moet worden uitgevoerd.
Als een bedrijf streeft naar een net zero-traject, moet het wetenschappelijk onderbouwde reductiedoelstellingen halen (met behulp van de SBTi's Corporate Net-Zero Standard) en overgebleven emissies verwijderen (sommige emissies kunnen eenvoudigweg niet worden vermeden of verminderd). Deze reis zal beginnen met klimaatneutraal te worden - door vandaag alle emissies te compenseren.
Als uw bedrijf aan een duurzaamheidsreis wilt beginnen, klik dan hier om meer te weten te komen over de vijf stappen die nodig zijn om een klimaatstrategie te maken.
Draag uw steentje bij om uw bedrijf, producten of diensten klimaatneutraal te maken: neem vandaag nog contact met ons op.
Klik hier voor succesverhalen van onze klanten.
Video: What is Net Zero?
Emilien Hoet, hoofd van ClimatePartner UK, legt uit hoe uw bedrijf de eerste stappen kan zetten op weg naar duurzaamheid. (EN)
Meer informatie
Vijf belangrijke stappen voor de net zero-reis van uw bedrijf
Bedrijven uit alle sectoren en van alle groottes hebben een cruciale rol te spelen in het matigen van klimaatverandering en de overgang naar een emissieneutrale economie. Vijf cruciale stappen op weg naar net zero.
Emissiegegevens voor een duurzame toeleveringsketen
Voor veel bedrijven is het doel de uitstoot te reduceren en de onverminderde uitstoot in alle stadia van de productie te compenseren om net zero te bereiken. Op welke eisen moeten bedrijven zich voorbereiden?