Europese standaarden voor duurzaamheidsverslaggeving (European Sustainability Reporting Standards, 'ESRS')
ESRS definitie
De Europese standaarden voor duurzaamheidsverslaggeving (ESRS) bieden bedrijven een kader waarbinnen ze over milieu-, sociale en bestuursaspecten (ESG) kunnen rapporteren. De 12 standaarden zijn opgesteld door de European Financial Reporting Advisory Group (EFRAG) en hierover moeten alle bedrijven rapporteren die onder de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) vallen. Deze standaarden specificeren de informatie die een organisatie moet vrijgeven over haar materiële impact, risico's en kansen met betrekking tot duurzaamheidsonderwerpen. De ESRS werden als gedelegeerde handeling in juli 2023 door de Europese Commissie aangenomen, nadat de CSRD in januari van kracht was gekomen.
ESRS en de CSRD
De CSRD is de wettelijke richtlijn die voorschrijft dat bedrijven binnen de EU verplicht zijn om over duurzaameidsaspecten te rapporteren. Deze richtlijn werd door de Europese Commissie in 2021 voorgesteld als vervanging van het Non-Financial Reporting Directive (NFRD) met als doel om de kwaliteit, consistentie en vergelijkbaarheid van duurzaamheidsrapportages te vergroten. De 12 ESRS zijn de standaarden waarover moet worden gerapporteerd om aan de informatievereisten van de CSRD te voldoen.
Wat houden de ESRS in?
De ESRS omvatten gedetailleerde informatievereisten voor een groot aantal duurzaamheidsaspecten die zijn ingedeeld op het gebied van milieu, maatschappij en ondernemingsbestuur. Hierbij ligt de nadruk op toekomstgerichte gegevens op basis waarvan de duurzaamheidsstrategieën van een bedrijf op de lange termijn kunnen worden beoordeeld.
De ESRS bestaat uit twee dwarsdoorsnijdende standaarden die voor alle duurzaamheidszaken gelden en tien thematische standaarden.
Dwarsdoorsnijdende standaarden
ESRS 1: Algemene vereisten
- Deze standaard beschrijft de algemene architectuur van ESRS-standaarden en beschrijft algemene vereisten voor het opstellen en presenteren van duurzaamheidsinformatie.
ESRS 2: Algemene toelichting
- De tweede dwarsdoorsnijdende standaard bepaalt de rapportage-eisen voor de informatie die het bedrijf op een algemeen niveau moet verschaffen over rapportagegebieden zoals impact, risico en kansenbeheer.
Milieustandaarden
ESRS E1: Klimaatverandering
- Dat is de belangrijkste milieustandaard die voor de meeste bedrijven zal gelden. Deze standaard heeft betrekking op de aanpassing aan en beperking van klimaatverandering, het energieverbruik van een bedrijf en de risico's en kansen met betrekking tot klimaatverandering. ESRS E1 omvat de meest elementaire openbaarmakingen van de 10 thematische standaarden.
ESRS E2: Verontreiniging
- Bedrijven moeten rapporteren over kwesties zoals microplastics en de vervuiling van lucht, water, grond of voedselbronnen.
ESRS E3: Water en mariene hulpbronnen
- Deze standaard heeft betrekking op het waterverbruik van het bedrijf, wateronttrekking, waterlozing en de ontginning en het gebruik van mariene hulpbronnen.
ESRS E4: Biodiversiteit en ecosystemen
- Bedrijven moeten rapporteren over hun impact op biodiversiteitsverlies, de toestand van soorten en de grootte en staat van ecosystemen.
ESRS E5: Gebruik van grondstoffen en circulaire economie
- Materiaalinstromen, materiaaluitstromen met betrekking tot producten en diensten en afvalstoffen vallen onder deze standaard.
Sociale standaarden
ESRS S1: Eigen personeel
- Conform deze standaard moeten bedrijven rapporteren over arbeidsvoorwaarden, gelijke behandeling en diversiteit.
ESRS S2: Werknemers in de waardeketen
- Bedrijven moeten daarnaast informatie verschaffen over arbeidsvoorwaarden en behandeling en kansen voor het personeel binnen de waardeketen.
ESRS S3: Getroffen gemeenschappen
- Deze standaard betreft de rechten van gemeenschappen die door de activiteiten van het bedrijf worden getroffen.
ESRS S4: Consumenten en eindgebruikers
- Er moet ook rekening worden gehouden met de persoonlijke veiligheid, privacy en sociale inclusie van consumenten en eindgebruikers.
Bestuursstandaarden
ESRS G1: Zakelijk gedrag
- Deze laatste thematische standaard behandelt de bedrijfscultuur, inclusief factoren zoals politieke betrokkenheid, corruptie en omkoping, dierenwelzijn en de bescherming van klokkenluiders.
Welke ESRS zijn verplicht?
De dwarsdoorsnijdende en thematische standaarden zijn sector-agnostisch. Dat betekent dat zij gelden voor alle bedrijven die onder de CSRD vallen, ongeacht de branche waarin zij actief zijn. Wanneer een bepaalde thematische standaard voor het bedrijf niet relevant is, kan deze worden weggelaten in het rapport met daarbij een optionele korte toelichting.
Sommige rapportage-eisen van ESRS E1 vallen echter onder andere regelgeving en zijn daarom verplicht. Zelfs als andere richtlijnen niet van toepassing zijn, moet het rapporterende bedrijf om deze standaard te laten vervallen een gedetailleerde toelichting geven waarom het onderwerpen met betrekking tot klimaatverandering niet relevant acht.
ESRS 2: Bedrijven moeten in alle gevallen rapporteren over de algemene vereisten. Daarnaast zullen in de komende jaren sectorspecifieke standaarden worden ingevoerd.
Dubbele materialiteit
Een basisprincipe van de ESRS is dubbele materialiteit. Dit principe verplicht bedrijven om binnen twee dimensies te rapporteren: impact-materialiteit en financiële materialiteit. Het gaat dan over welke invloed elke duurzaamheidskwestie op de onderneming heeft (het 'outside-in'-perspectief) en hoe elk rapportage-aspect van het bedrijf de mensen, belanghebbenden en het milieu beïnvloed (het 'inside-out'-perspectief).
Binnen het kader van deze eis moet over elk onderwerp dat volgens een van deze of beide standpunten als relevant wordt geacht, worden gerapporteerd. Dat wil zeggen dat de huidige 'comply-or-explain'-benadering van de NFRD niet meer van toepassing is.
Vooruitzichten
Sinds de Europese Commissie de ESRS als gedelegeerde handeling in juli 2023 heeft aangenomen, zijn deze standaarden nu verplicht voor de rapportage. De verplichtingen van de CSRD zullen op zijn vroegst vanaf boekjaar 2024 van kracht komen. Dat betekent dat de eerste rapporten op basis van de ESRS in 2025 zullen worden gepubliceerd.
Bedrijven kunnen externe deskundigen zoals ClimatePartner aantrekken om hen bij de naleving van deze nieuwe rapportagevereisten te ondersteunen. Wij bieden uitgebreide adviesdiensten aan om bedrijven te helpen zich voor te bereiden op en te voldoen aan de CSRD en ESRS. Neem contact en kom te weten hoe wij je tijdens deze transitie kunnen ondersteunen.